សហប្រតិបត្តិការអន្តរជាតិ ទាំងផ្នែកកសិករកម្ម និងយោធា និងក្រោមពាក្យថា “ជំនួយ”

ភ្នំពេញ

ដោយ៖ សេង​ ស៊ីដារ៉ូ

តើប្រទេសកម្ពុជា អាចកាត់ផ្តាច់ជំនួយ ពីប្រទេសមហាអំណាចដែលឬទេ?

ដីសល់ និងអាចបង្កើតផលបានច្រើន អាហារថ្មីនឹងអាចកំចាត់ការអត់ឃ្លានបាន ទាំងនេះត្រូវការសហប្រតិ​បត្តិ

​​ការជាមួយអន្តរជាតិ។ ប្រសិនបើការអត់ឃ្លានកើតចេញពីសង្គមមនុស្ស តើការអត់ឃ្លាន នឹងត្រូវដោះស្រា យតាមរយៈសង្គមវិញ​បានដែរឬទេ?

យ៉ាងហោចណាស់ ក៏យើងត្រូវតែទទួលស្គាល់នូវការចង់សម្ព័ន្ធភាព ជាមួយអន្តរជាតិ ដើម្បីជួយគ្នាទៅវិញទៅ 

មក រវាងប្រទេសអ្នកមាន និអ្នកប្រទេសអ្នកក្រ។

ជំនួយ​ និងការចំណាយក្នុងផ្នែកយោធា ជាអន្តរជាតិ

ប្រទេសទន់ខ្សោយ ខ្វះគ្រឿងបរិក្ខាសម្រាប់បង្កើតផល ការខ្វះលុយសម្រាប់ពង្រីកផ្លូវគមនាគមន៍ ពង្រឹងផ្នែក

សុខភាព និងផ្តល់ការងារដល់ប្រជាពលរដ្ឋ។ល។ និង។ល។  កិច្ចការដ៏ធំធេងទាំងនេះ តើពុំមែនត្រូវការដោះ

ស្រាយតាមរយៈជំនួយបរទេសទេឬ? គេច្រើនជួយគ្នាទៅវិញទៅមក ក្រោមរបាំងនៃពាក្យ “ចិត្តសប្បុរសធម៌” 

ឬជួយដោយស្មោះតែម្តង។

ក្នុងពាក្យថា “ជំនួយ” គេបានរាប់បញ្ចូលទាំងពាក្យ “អំណោយ” ឬពាក្យមួយទៀតគឺ  “ខ្ចី” និងពាក្យថា  “វិនិ​

យោគ​ឯកជន” ជាដើម។ អំណោយ និងលុយឲ្យខ្ចី គេហៅថា ជំនួយសាធារណៈ។ ក្នុងមួយឆ្នាំៗ ប្រទេស លូតលាស់បានផ្តល់ “ជំនួយ” ដល់ប្រទេសក្រីក្រអស់ជាច្រើនលានកោដិដុល្លារ ក្នុងចំនួននេះ  “ជំនួយ” សា ធារណៈ មានប្រហែល ៦៥% ពោលគឺ ៦,៥​ រយកោដិដុល្លារ (in rapport pearaon, 1968)។

តាមតារាងរបស់លោក​ Gilbert Bladonne ដែលយើងបានដកស្រង់ពីទស្សនាវដ្តី Croissance des Jeunes 

nations, no 101 102, mois Juillet-aout 1970 យើងអាចសង្កេតឃើញ ការវិវត្តន៍នៃជំនួយសា ធារណៈ (គិតជាលេខ រយលានកោដិដុល្លារ)។

ក្នុងឆ្នាំ១៩៦៩ ជំនួយសាធារណៈ មានចំនួនតិចជាងឆ្នាំ១៩៦៨ ចំពោះជំនួយ ៦រយកោដិដុល្លារនេះ វាតិចតួច

ណាស់ ប្រសិនបើយើងធ្វើការប្រៀបធៀបទៅនឹង ការត្រូវការរបស់ប្រទេសទន់ខ្សោយ ដែលមានចំនួនពី​៣០ 

ទៅ ៤០ រយកោដិដុល្លារ (inP.Moussa, les nations prole‍‍‍‍`taires,PUF) ឬការចំណាយក្នុងផ្នែក យោធា 

ដែលគិតជាភាគរយកោដិលានដុល្លារឯណោះ។

តាមសំណេរក្នុងសៀវភៅ (Le live noir de la faim) របស់លោក Josue’ de Castro ការចំណាយខាង ផ្នែក

យោធា ក្នុងពេលបច្ចុប្បន្ននេះ មានចំនួនដល់ទៅ ១៥០រយកោដិដុល្លារ៕