ប្រវត្តិ ត្រពាំងលាក់នង្គ័ល ទាក់ទងទៅនឹងពាក្យចាស់ថា ភូតលើហោរ ចោរលើ ជាង

ខេត្តកំពង់ឆ្នាំងៈ


ដោយ៖ សេង ស៊ីដារ៉ូ

ត្រពាំងលាក់នង្គ័ល ស្ថិតនៅក្នុងឃុំស្វាយជ្រុំ ស្រុករលាប្អៀរ ខេត្តកំពង់ឆ្នាំង មានប្រវត្តិជារឿងព្រេងនិទាន​ដែលទាក់ទិនទៅនឹងត្រពាំងលាក់នង្គ័លនេះ។

ត្រពាំងលាក់នង្គ័លនេះ មានដំណាលថា មានកុមារម្នាក់ជាក្មេងកំព្រាគ្មានមាតាបិតាទេ សាត់ព្រាត់អនាថា​ឥតញាតិសន្តានគ្រប់គ្រងនោះទេ។ ចៅកំព្រានោះ បានរស់នៅពឹងពាក់ណាក់អាស្រ័យ និងលោកគ្រូ​មេវត្ត​បាយម៉ាក ។

លោកគ្រូពិនិត្យឃើញចៅកំសត់នោះ ជាក្មេងស្លូតត្រង់ក៏មានព្រះទ័យអាណិតអាសូរករុណា ទទួលឲ្យកុមារ​នោះនៅរៀនអក្សរ។ កុមារនោះអាប់ប្រាជ្ញាណាស់រៀនជាយូរឆ្នាំបានចេះចាំអក្សរត្រឹមតែ១១តួ កាលលោក​​គ្រូ​​ដាក់ច្បាប់ឲ្យរាប់ នមោ ចាំហើយ ដល់ដាក់ពុទ្ធោ ឲ្យទន្ទេញតទៅទៀត ភ្លេចនមោឈឹង ទោះបីលោក​គ្រូបង្ខំ​យ៉ាងណាក៏ចេះចាំបានត្រឹមតែ នមោ ដល់ ឥឦ ប៉ុណ្ណោះ។ សូម្បីលេខនព្វខន្ធគុណហាអ្វី ក៏មិន​ចេះ​បន្តិចបន្តួចសោះឡើយ ហើយកុមារនោះចេះតែព្យាយាម ទន្ទេញអក្សរថា ឥឦទាំងថ្ងៃទាំងយប់​ឥតឈប់​ឈរ ឮសូរក្តែងៗ ហេតុដូច្នេះបានជាអ្នកស្រុក គេហៅថា ចៅឥឦៗ គ្រប់ៗគ្នា ។

លោកគ្រូនឹកភ្នកក្នុងចិត្តថា ចៅឥឦនេះ មកនៅក្តីយូរឆ្នាំហើយ គ្មានចេះចំណេះបន្តិចសោះ តែវាចេះគោរព​ប្រតិបត្តិ អាត្មាមិនឲ្យមានហ្មង កិរយាមាយាទវាក៏សុចរិតស្លូតត្រង់ល្អណាស់ ទើបលោកហៅចៅឥឦ មក​ឲ្យដំបូងន្មានប្រៀនប្រដៅសព្វគ្រប់ អំពីច្បាប់ចូលទៅនៅអាស្រ័យ និងមន្ត្រីគាប់បុណ្យសក្តិ ហើយលោក​មាន​​ពុទ្ធដីកាទៅកាន់ចៅឥឦ ថា នែកុមារ ចៅមកនៅវត្តរៀនអក្សរ តាំងពីក្មេងរហូតដល់ធំពេញកម្លោះ​ហើយ មិនចេះអក្សរសោះទទេ បើដូច្នេះ អាចក្តីនឹងនាំចៅឯងឲ្យទៅបម្រើនាហ្មឺនធំ ចូរចៅត្រងត្រាប់តាម​ច្បាប់ ដែលអាចក្តីប្រដៅនេះ ទៅក្រែលោបានជាធំ។

កាលចៅឥឦ ព្រមទទួលតាមពុទ្ធដីកាឥតមានប្រកែក ហើយលោកគ្រូនោះក៏នាំចៅឥឦ ទៅជូននាហ្មឺនធំ​ម្នាក់សុំធ្វើជាកូនក្មួយបម្រើគេ ហើយលោកគ្រូមានពុទ្ធដីកានឹងមន្ត្រីនោះថា អាចក្តីយកក្មេងនេះ មកឲ្យ​បម្រើលោក បើក្មេងនេះទាស់ខុសឆ្គាំឆ្គងយ៉ាងណាៗ សូមលោកមេត្តាអភ័យទោស​ប្រដែប្រដៅឲ្យ​ទាន​ផង​ចុះ ព្រោះវាជាមនុស្សកំព្រាឥតមេបាទេ នៅតែនឹងខ្ញុំតាំងពីតូចមក ។

មន្ត្រីនោះក៏ទទួលចៅឥឦ ឲ្យនៅក្នុងផ្ទះបម្រើសម្រាប់តាមធម្មតា។ ឃើញចៅឥឦ មានគំនិតមាយាទសុច​រិត​ពិត​ត្រង់​ល្អ ក៏ស្រឡាញ់ប៉ុន្តែដោយហេតុចៅឥឦ មិនចេះលេខមិនចេះអក្សរសោះ គេនឹងឲ្យធ្វើជា​នាហ្មឺន​មានយសសក្តិថ្នាក់ណាមួយក៏មិនកើត។ លុះចំណេរកាលទៅប្រមាណជា១០ឆ្នាំប្លាយ ចៅឥឦ ក៏លាមន្ត្រីនោះវិលទៅសុំលោកគ្រូមេវត្តបាយម៉ាកបួស លោកគ្រូនោះក៏បំបួសឲ្យត្រឹមជាសាមណេរ រក្សា​សីល១០ ព្រោះល្ងង់ខ្លៅណាស់ នឹងបួសឲ្យជាភិក្ខុមិនកើត ។

លុះបានបួលជាលំដាប់មក ដោយនេនឥឦ ជាអ្នកក្សត់លាភៈសក្ការៈ ទាំងកូនសិស្សក៏គ្មានផង​លោកទៅ​បញ្ចុះបញ្ចូល បបួលក្មេងម្នាក់ឈ្មោះ យ៉ោក មកនៅបម្រើដើម្បីសម្រួលក្នុងការចិញ្ចឹមជីវិត។ នៅរដូវភ្ជុំ​បិណ្ឌ​ដែលលោកកុដិឯទៀតៗ គេបានចំណីច្រើន វេលាយប់ស្ងាត់ចៅយ៉ោកដើររើសសំបកអន្សម នំគម ក្រោម​កុដិ​គេមកដាក់ក្រោយកុដិលោកគ្រូឥឦ ឲ្យឃើញច្រើនជាកុដិដទៃ ដើម្បីបង្អួតគេថា​លោកគ្រូខ្លួនមាន​នំចំ​ណីច្រើនជាងគេ។

ថ្ងៃមួយចៅយ៉ោកជាកូនសិស្ស បានឃើញអ្នកស្រែម្នាក់កំពុងភ្ជួស្រែ នៅក្បែត្រពាំងមួយ ដែលពេលល្ងាច​គេដោះគោចេញ ទុកនង្គ័លក្បែរត្រពាំងនោះ ហើយគេដឹកគោទៅផ្ទះ។ កាលគេចេញផុតទៅចៅយ៉ោក យក​នង្គ័លគេទៅលាក់ក្នុងទឹកត្រពាំង ហើយទៅរៀបរាប់ប្រាប់លោកគ្រូឥឦ ថា ខ្ញុំករុណាបានយកនង្គ័ល​អ្នក​ស្រែ​ម្នាក់​​ដែលនៅក្បែរត្រពាំងទឹកមួយ ទៅលាក់ ខ្ញុំករុណាដាក់នង្គ័លនោះ បែយាមទៅខាងនោះ ដងទៅខាងនោះ សូមលោកគ្រូចាំទាយតាមដំណើរនោះចុះ បើគេមករកឲ្យទាយ។

ព្រឹកឡើងម្ចាស់នង្គ័លដឹកគោមកភ្ជួរ មិនឃើញនង្គ័ល ក៏ខំដើររកគ្រប់ច្រកល្ហកបានជួបប្រទះនឹងចៅ យ៉ោក​ៗ​សួរថា លោកពូទៅណាមកណា ក៏រលះរលាំងខ្លាំងម្លេះ? ម្ចាស់នង្គ័លប្រាប់ថា អាវ៉ាអើយ ចោរវាលួច​នង្គ័ល​​ពូបាត់ទៅហើយយប់មិញនេះ រកមិនឃើញសោះ។ ចៅយ៉ោកប្រាប់ថា បើដូច្នេះលោកពូ យកទៀន ធូប ម្លូ ស្លា ទៅប្រគេនលោកគ្រូខ្ញុំឈ្មោះលោកតាឥឦ សុំឲ្យលោកទាយមើ លោកគ្រូខ្ញុំទាយឆុតណាស់ ។ ម្ចាស់នង្គ័លក៏វិលទៅផ្ទះយកទៀន ធូប ម្លូ ស្លា តម្រង់ទៅរកលោកតាឥឦ សូមឲ្យលោកទាយ។ ឯលោក​តា​កាលបើ បានទទួលទៀនធូប ម្លូ ស្លា ហើយក៏គន់គូរមើល ហើយសារសព្ទថានង្គ័លនោះ មានចោរ​នាំ​ទៅ​លាក់ក្នុងត្រពាំងនៅក្បែរស្រែនោះ ដងវាបែទៅខាងត្បូង យាមទៅខាងជើង ភ្នងទៅខាងលិច។ ម្ចាស់នង្គ័ល​ទៅរកតាមទំនាយនោះ​ ក៏បានឃើញពិតដូចទំនាយលោកគ្រូឥឦ ទាយនោះមែន។ តាងពីពេលនោះម​ក​ក៏ល្បីរន្ទឺឮ​ទៅសព្វទិសថា លោកតាឥឦ ទាយឈុតណាស់ មនុស្សទាំងក្មេងទាំងចាស់តែមានអាសន្ន​អន់​ក្រ ក៏រត់ទៅរកលោកគ្រូឥឦ ទាយឲ្យ។

ដោយហេតុមានរឿងដូច្នេះ បានជានៅឃុំល្វាយជ្រុំ ស្រុករលាប្អៀរ ខេត្តកំពង់ឆ្នាំង មានត្រពាំមួយឈ្មោះថា ត្រពាំងលាក់នង្គ័ល ជាប់តាំងពីពេលនោះមក៕