ស្រីមកដណ្តឹងប្រុស មានប្រវត្តិទាក់ទិននឹងរឿងភ្នំប្រុសភ្នំស្រី នៃសម័យព្រះ​អង្គ “ស្រីអយុធ្យា”​

ខេត្តកំពង់ចាម

 

ដោយ៖ សេង ស៊ីដារ៉ូ

 

បើយើងធ្វើដំណើរចេញពីក្រុងភ្នំពេញ ទៅកំពង់ចាម តាមផ្លូវជាតិលេខ៧ យើងនឹងឃើញគីឡូម៉ែត្រទី១១៦ ដែល​​ស្ថិតនៅទិសឦសាន ប៉ែកខាងឆ្វេងដៃ មានចម្ងាយពីថ្នល់ជាតិ ទៅប្រមាណមួយគីឡូម៉ែត្រ យើងនឹង ឃើញ​ភ្នំពីរ នៅទន្ទឹមគ្នា មួយខាងកើតខ្ពស់ មួយខាងលិចទាប។ ចំណែកភ្នំដែលខ្ពស់ជាងគេឈ្មោះភ្នំស្រី ឯភ្នំ ទាបនោះ​ឈ្មោះភ្នំប្រុស។

 

តាមប្រវត្តិភ្នំប្រុសភ្នំស្រីនេះ គឺមានរឿងព្រេងខ្មែរមួយនិទានតៗ គ្នាមកថា កាលពីព្រេងនាយ​មានស្តេចស្រីមួយ​ព្រះ​អង្គ ព្រះនាម “ស្រីអយុធ្យា” សោយរាជ្យនៅនគរខ្មែរ។ ដោយព្រះនាងជាស្តេចសោយរាជ្យ គ្មានបុរសណា ហ៊ានដណ្តឹងយកជាភរិយាឡើយ ម្ល៉ោះហើយព្រះនាង ​រកដណ្តឹងបុរស ​ដ៏មានរូបជាទីគាប់ព្រះទ័យ មកធ្វើជា​ព្រះ​ស្វា​មី ដោយហេតុព្រះរាជិនី ស្រីអយុធ្យាដណ្តឹងប្រុសជាព្រះស្វាមី ដូច្នេះស្រីៗ​ ដែលនៅក្រោមព្រះរាជឱវាទ​ព្រះ នាង ក៏ដណ្តឹងប្រុសៗ ធ្វើជាស្វាមីតាមដែរ។





 ក្នុងរជ្ជកាលនោះ គឺធ្វើឲ្យបុរស វេទនានឹងស្រីៗខ្លះ ដែលមានរូបស្រស់អន់ៗ ទៅដណ្តឹងប្រុសៗ ដែលស្អាតៗ យកមកធ្វើជាស្វាមី ហើយបុរស ក៏នាំគ្នាប្រកែកមិនយក គេរើសតែស្រីៗមានរូបល្អៗ ទើបយកធ្វើជាភរិយា។

 

លុះមកដល់រាជ្យស្តេចក្រោយៗទៀត ពួកស្រីៗជំនុំគ្នាថា “ឥឡូវនេះដូចជាមិនសមសោះ ខ្លួនយើងជាស្រី ​ហើយ​ដើរ​ដណ្តឹងប្រុសៗ ធ្វើជាប្តី បើដូច្នោះយើងនឹងនាំគ្នាលើកដីចាក់ពូនជាភ្នំ ភ្នាល់ជាមួយនឹងពួកប្រុសៗ ​គឺប្រុស​លើកដីធ្វើជាភ្នំមួយ ស្រីៗធ្វើជាភ្នំមួយភ្នាល់គ្នា។ បើប្រុសៗចាញ់យើង ត្រូវឲ្យប្រុសៗដណ្តឹងយើងជាស្រីវិញ”។

 

លុះគិតដូច្នេះហើយ ក៏នាំគ្នាទៅបបួលពួកប្រុសៗធ្វើភ្នំ ចុះខ សន្យាភ្នាល់គ្នាដូចពោលមកហើយ​គេក៏បានចាត់​មេកំណែន កេណ្ឌមនុស្សស្រីឲ្យបានច្រើន ឯខាងប្រុសក៏មានមេកំណែន ដើកេណ្ឌប្រុសៗដូចគ្នា  ហើយមេកំ​ណែន​​ទាំងពីរ បាននិយាយនឹងគ្នាថា “យើងទាំងអស់គ្នាត្រូវជញ្ជូនដីដរាបដល់ផ្កាយព្រឹករះ ទើបឈប់ទាំងអស់ គ្នា បើផ្កាយព្រឹកមិនទាន់រះមិនត្រូវឈប់ទេ។ គិតព្រមគ្នាដូច្នោះហើយ ​ក៏នាំគ្នាជញ្ជូនដីរែក ទូលតាមស្ថានភាព រៀង​ខ្លួនទៅ”។

 

ពេលនោះជាពេលរាត្រី ពួកស្រីៗ មានប្រាជ្ញាជញ្ជូនដីអស់វេលា ៣-៤ម៉ោង​ក៏នាំគ្នាបង្ហូតគោមតូចមួយយ៉ាងខ្ពស់ នៅជ្រុងឦសានភ្នំ ពួកប្រុសៗក្រឡេកមើលទៅលើឃើញគោម ដែលស្រីបង្ហូតនឹងឫស្សីមួយដើមនោះ ស្មានថា​ផ្កាយ​ព្រឹករះ ក៏បបួលគ្នាឈប់ធ្វើការ នាំគ្នានិទ្រាលក់អស់គ្មានសល់ម្នាក់ ពួកស្រីៗក៏នាំគ្នាជញ្ជូនដី​ដរាបដល់​ផ្កាយ​ព្រឹករះមែនទែនទើបឈប់។

ដល់មាន់រវាងកឺត ប្រុសៗភ្ញាក់ឡើង ឃើញផ្កាយព្រឹករះក៏លាន់មាត់ថា “យើងទាំងអស់គ្នាខុសហើយ​ ផ្កាយព្រឹក មែន​ទែនទើបតែនឹងរះសោះ”។ ហើយនាំគ្នាក្រឡេកមើលទៅភ្នំស្រី មានទំហំខ្ពស់ជាងភ្នំរបស់ខ្លួន ក៏មានសេចក្តី​អៀន​អន់​ក្នុងចិត្តដោយចាញ់កលស្រីៗ។ តាំងពីកាលនោះមកប្រុសៗ ក៏មកដណ្តឹងស្រីៗ​ ធ្វើជាភរិយារហូតដល់​សព្វ​ថ្ងៃនេះ៕